Anders Reizen

Waarom gaat een mens op reis? Historisch gezien gingen mensen de hort op uit nood, om een betere kans te hebben op overleven, dus het vinden van voedsel. Gaandeweg is reizen van een noodzakelijkheid naar een recht geëvolueerd. Vakantie en reizen werden maar pas in de tweede helft van de 20ste eeuw een evidentie. En anno 2013 is “anders” reizen in. Het aanbod groeit met de dag: magische reizen naar Avalon, sjamanistische reizen naar Peru, heilige reizen voor vrouwen, meditatiereizen naar Sri Lanka, dolfijnreizen naar Tenerife...enz. Het einde van de Club Meds & Co?

Voor alle duidelijkheid: met “anders reizen” wordt die manier van reizen bedoeld die men niet of zelden terug vindt in het lokale reisagentschap of met een andere intentie dan “er even tussenuit zijn”. Of zoals een reisorganisatie het aangeeft: “Onze spirituele reizen zijn bedoeld voor levensgenieters die geboeid zijn door het leven met interesse in geluk, duurzaamheid, zingeving en verdieping. Zij willen op ontspannen wijze, zonder dogma's hun eigen ervaringen opdoen.”

Griekse filosofen
Reizen om te leren is misschien wel een oud adagio maar schijnt meer en meer terug ingang te vinden. Zo reisden in een ver verleden vele Griekse filosofen af naar het oude Egypte om met veel wijsheid terug te keren en soms een obelisk als souvenir mee naar huis sleepten. Reizen om het bewustzijn te cultiveren is dus niks nieuws, behalve misschien één aspect: anders reizen blijkt na nader inzien meestal hard werken. Hoezo?

Emo-reizen?
'De meest waardevolle Stille Zuidzee die we ooit zullen verkennen, is de enorme ruimte in ons innerlijk, en de belangrijkste Noordelijke Doorgang is de drempel die we in ons hart overschrijden.’schreef ooit een Cubaanse schrijver.
Is de reis die we kiezen een reflectie van ons innerlijke mentale-emotionele staat van “zijn” in het moment zelf? Feit is dat de moderne mens een hoge nood heeft aan reizen die de behoefte van verandering van decor ver overstijgt. Is er een link tussen het kiezen van onze reisbestemming en ons innerlijk, onze overtuigingen, onze gemoedsgesteldheid?
Hermes Trismegistus ging nog een stap verder en poneerde dat de buitenkant de binnenkant reflecteert of “zo binnen, zo buiten”. Als we dus kiezen voor een aparte of unieke en/of verre reisbestemming vertelt dat iets over ons. Wat zegt het over mezelf als ik kies voor een vision quest bij een Noord-Amerikaanse medicijnman-sjamaan of een originele Ayuasca-trip naar de wouden van Peru? Of een groepsreis met een stel onbekenden naar en doorheen Indonesië? Een reis met als doel een deelname aan een seminarie “inner kung fu” in China en zijn wu-shu tempels?

De eenzame fietser zonder fiets.
Zo heeft de beroemde pelgrimstocht naar Santiago de Compostella al veel tot de verbeelding gesproken van menigeen. Opmerkelijk is dat vele , zoniet alle pelgrims het doen als een vorm van loutering, het verwerken van een trauma of rouwproces. George Santayana schreef in zijn essay 'De filosofie van de reis': ‘We hebben het soms nodig', schreef deze professor filosofie aan de Harvard universiteit, 'om te ontsnappen naar weidse, eenzame vlakten, naar volslagen doelloosheid, naar een morele “day off” die je ervaart als je een onversaagde gok waagt, naar moeilijkheden om deze te overwinnen, gedwongen te worden je een tijdje lang vreselijk in te spannen, voor wat dan ook.' De gelauwerde auteur Paul Coelho beschreef in zijn boek “Pelgrimstocht naar Santiago” de persoonlijke en moeilijke ontdekkingstocht naar zichzelf tijdens zijn tocht naar het Spaanse pelgrimsoord, waarbij zijn relatie met de natuur én zijn eigen innerlijke demonen onderzocht werden.
Of zoals een getuigenis verteld: “Dit verblijf situeert zich voor mij in het verlengde van een intens en helend bewustwordingsproces van de voorbije twee jaar en heeft dat proces verstevigd, verdiept, uitgebreid en nog meer lichamelijk gegrond. Ik heb een sterke verbondenheid gevoeld met mijzelf, anderen, de natuur en natuurlijke levensprocessen dankzij het leven in eenvoud en met een minimum aan comfort.”

Reizen als inspiratie
Beweging doet wat met ons lichaam maar ook met onze geest. Hoeveel mensen hebben niet ervaren dat staren naar een computerscherm of een leeg blad zelden zoden aan de dijk brengt en een stevige wandeling wonderlijke inzichten kan brengen. Hoeveel schrijvers overwinnen de gevreesde writers block niet door op reis te gaan naar onbekende oorden waar ze door toevallige ontmoetingen, de geuren en de kleuren van een nieuwe cultuur een omslag maken en hun schrijftalent weer ontdekken. Tegenwoordig gaan managers dan ook op retraite naar voorbeeld van de mystici van weleer om nieuwe inzichten te krijgen in hun dagelijkse strijd met de economische realiteit. Inzicht geeft uitzicht. Afstand brengt de emoties tot bedaren en geeft de geest vrije teugel.

De intentie
Als je buiten de betreden paden wil wandelen inzake reizen is het nuttig jouw intentie te onderzoeken. Intentie wordt omschreven als de motivatie achter de actie of handelingen en in dit geval; reizen. Als mensen kiezen voor een als “spirituele” reis aangekondigd reisproject kan elk van hun een compleet andere intentie hebben.
Zo kiezen mensen voor een “authentieke” reis om de buitenwereld nogmaals te laten zien hoe speciaal en, jawel authentiek ze wel zijn , zonder echt belangstelling te hebben voor het inhoudelijke van de reis zelf. Of is het de intentie van sommigen om op reis een nieuwe partner te leren kennen met hopelijk dezelfde interesses. De intentie kan ook “afstand creëren” zijn tussen de situatie thuis en het individu. Wat er ook van zij, reizen en zeker niet-conventioneel reizen laat steeds zijn sporen na. Er heeft als het ware een rimpeleffect plaats, zoals de neerploffende steen in de vijver kringen nalaat op het wateroppervlak.
Een reiziger in zijn dagboek:
“...Ik kwam daardoor tot diepe rust. Ik besef dit ten volle nu ik terug thuis ben. Door het rustig in de natuur verwijlen, te tekenen en schilderen, het lezen van inspirerende geschriften, het genieten van het bijzonder licht van de zonsopgangen en prachtige zonsondergangen, het in groep reciterend zingen van basisprincipes van boeddhisme, het ontspannen luisteren naar de heldere dharmatalks, het aandachtig yoga beoefenen, het volop proeven van het lekkere pikante eten, het in aandacht werken en douchen, de enkele verhelderend-eenvoudige gesprekken met X, het aanvaarden dat ‘goed’ genoeg is en het niet ‘beter’ noch‘best’ moet…deden mij iets voelen van wat X uitdrukt als hij het heeft over het in contact komen met die diepe tijdloze zijns-dimensie, voorbij het materiële tijdelijke en vergankelijke in ons leven dat sowieso verbonden is met lijden en dood. Ik voelde mij uitgenodigd voeling te krijgen met die permanente dimensies, waarbij je andere voelsprieten ontwikkelt dan de rationele. En het herinnerde mij aan de ervaring van een tweetal jaar geleden toen ik op het dieptepunt van mijn depressie zat: het voelen van een levenskracht in mijzelf die mij verder droeg ondanks de uiterlijke heel donkere wolken.”

Tijdreizigers
Van A naar B bewegen schijnt ook een invloed te hebben op onze psychologische beleving van tijd. Hoe onbekender het terrein, hoe trager de tijd schijnt te verlopen.
De belevingen wordt intenser en ervaringen met de juiste graad van uitdaging of obstakels brengen onze emoties en adrenaline in de juiste stemming die we al dan niet ongewild zoeken. Niets is bijvoorbeeld opwindender dan al liftend naar Boedapest of Oslo te trekken, weliswaar meestal voorbehouden voor de jongeren onder ons die hun fantasie en vrijheidsdrang aan de realiteit willen toetsen. Of is het de vreemde tijdsvertraging die hen aanspreekt? Zo kan twee weken van huis net lijken alsof we meerdere maanden op de hort zijn geweest. En dat biedt ongetwijfeld voordelen.
Het leven krijgt een aparte vorm van intensiteit, van meer in het “nu” leven. Het is een uitnodiging om uit die soms verstikkende structuur te stappen waarin ons dagdagelijks leven zich bevindt.

Go with the flow
Trekken met, in de rugzak enkel het hoognodige, zonder laptop, I-phone of andere virtuele vishaakjes en afleiders. Ver van het lawaai van de grootstad, eenzaam kamperen. Leven met de natuur, het weer en de wilde ongekende omgeving. Daarin je afspraken nakomen wat het weer, de natuur en wat er ook gebeurt, brengt.
De pracht en de bijzondere sfeer van de bergen, de stilte, de onthaasting, de aanwezigheid van "wilde" dieren, het nietsdoen ...nodigen je ertoe uit je existentiële en archaïsche angsten en andere emoties te overstijgen. Meer is niet nodig voor het weer opduiken van die aangeboren processen die zorg voor je dragen.
Wakker worden of “verlichting” is niets anders dan zich aan die zorgende processen van je geweten kunnen overgeven. Onderscheiden, denken vanuit je lichaam en je geweten in plaats van vanuit emoties en theorieën leven, maakt je menselijker. Vasten en wandelen helpen daartoe; ze maken je lichaam gevoeliger, sensitiever, empathischer. Eens minder eten dan wat we verbranden aan calorieën, is overigens prima voor onze algemene conditie. Als je dat regelmatig doet leef je zelfs langer en gezonder?
Reizen met als doel overgave aan wat het leven je aanbiedt is ook anders reizen. Geen programma, geen afgebakende netjes geprogrammeerde levenservaring. Het vertrouwen terug vinden dat “alles goed “ is kan ons ook helpen om dit toe te passen, eenmaal terug gekeerd naar je vertrouwelijke comfortzone thuis.

Reisbestemming vanuit het onderbewuste.
Als we geloven dat meer dan één keer leven een belangrijk deel uitmaakt van de menselijke ervaring, volgt daaruit dat de mens onbewust die plaatsen gaat opzoeken waar hij in vorige levens heeft gewoond of geleefd. In dat kader krijgt “anders” reizen een heel andere betekenis.
Zo is er de getuigenis van een man, Arthur Flowerdew die de stad Petra bezocht in Jordanië in het kader van een vakantiereis. Hij was verbluft door de vertrouwelijkheid van de omgeving, het “zich thuis voelen”. Dit inspirerend en apart verhaal maakte onderwerp uit van een BBC reportage in de jaren 90. De man in kwestie wist haarfijn te vertellen hoe de stad er in oudere tijden had uit gezien waarbij, tot zijn grote verrassing, zijn geest hem meerdere details liet herontdekken. Tijdens zijn bezoek met de tv-ploeg ontdekte hij bijvoorbeeld de kazerne waar hij was gelegerd als soldaat. Archeologen hadden tot op dat moment, deze ruimte nog niet ontdekt.
Verhalen van mensen die bijvoorbeeld voor de eerste keer naar Rome trekken en er zich “thuis voelen” en daarenboven feilloos de weg kennen zijn legio. Of mensen die in een provinciestad in Frankrijk terecht komen en onmiddellijk weten dat ze over exact dezelfde plaats, weken, maanden eerder een voorafgaande droom hebben gehad. Het bekende déja-vu verhaal. Dit nodigt uit tot de vraag: kiezen wij onze reisbestemming bewust of onbewust?

De vraag is het antwoord.
Dus naar waar wordt je door jouw hart uitgenodigd om te gaan? Hoe wil je tijd ervaren en ben je bereid je over te geven aan de kracht van het moment? Heb je behoefte aan afstand? Aan rust? Aan meditatie of aan nieuwe mensen? In die zin is dus alternatief reizen een manier om te leren, zich te ontwikkelen, antwoord te krijgen op een aanhoudende, misschien netelige vraag.

Tips & mogelijkheden
Ook “anders reizen” vraagt wat voorbereiding, al dan niet met professionele begeleiding en dan liefst met ervaring. Zoals bijvoorbeeld ’t Zuiderhuis, een reisorganisatie die staat voor variatie en anders reizen. Een organisatie die kiest voor individuele of groepsreizen naar landen die door de meeste mensen over het hoofd worden gezien. Respect voor de lokale bevolking en de natuur is het uitgangspunt, een aparte reiservaring is de belofte. Zo bieden ze o.a. aan: Fietsen door Bogota, vergeten piramides in Noord Soedan ontdekken, beren en wolven fotograferen in Ijsland, in boerderijen overnachten in Slovenië of onder de blote hemel slapen in Botswana. Ook andere reisorganisaties hebben heel wat te bieden dus keuze te over om die reis van je dromen te maken! Bon voyage!

 Rudy Van Damme-Agenda Plus 2013

Bronnen:
“Het Tibetaans Boek van Leven en Sterven” Sogyal Rinpoche
“De Spirituele Reiziger “ Mick Brown
“Op zoek in India “ Dagboek van een spiritueel reiziger- Rob. H.van Dijk
“Slow tournees” The art of travelling by foot – Gillian Souter
“Pelgrimstocht naar Santiago” Paul Coelho