Water, bron van alle leven

Zonder water kunnen planten niet groeien en kunnen mensen en dieren niet overleven.
Water is onmisbaar en lijkt vanzelfsprekend, maar het is ook steeds schaarser en kostbaarder.

Download hier het dossierartikel in pdf-formaat

---

Water is zowat het enige levensmiddel dat alle mensen ter wereld gebruiken, waar ze ook wonen, welke taal ze ook spreken, welke voedingswijze ze er ook op nahouden. Water lijkt alomtegenwoordig. We zien massa’s water in de ons omringende waterlopen en oceanen. Wie geluk heeft, draait de kraan open en neemt zoveel water als hij wil. We gebruiken dagelijks water: om te drinken, om ons te wassen, om te koken, om onze kleren te wassen, om het toilet door te spoelen, voor de afwas, om schoon te maken, of om ons te vermaken in onze vrije tijd. Naast ons huishoudelijk gebruik slorpen ook de industrie en vooral de landbouw heel wat water op. Water lijkt een gemakkelijk vervulde basisbehoefte, maar de realiteit is anders. Het is een basisproduct dat steeds meer luxe wordt.

Voldoende en slim drinken

Water is een basisbehoefte. De mens kan verschillende dagen tot weken zonder voedsel, maar hij kan slechts maximaal vier dagen overleven zonder water. Het menselijke lichaam bestaat bij een volwassen vrouw uit circa 55 procent water, terwijl dat bij een volwassen man ongeveer 60 procent is. Het water in ons lichaam maakt deel uit van onze lichaamscellen en van ons bloed dat voedingsstoffen aanvoert, afvalstoffen afvoert en lichaamseigen stoffen doorheen ons lichaam transporteert. Ons lichaam verliest voortdurend water door te zweten, te ademen, te urineren, dus moeten we steeds onze eigen watervoorraad aanvullen. Water is noodzakelijk om te overleven, maar veel drinken heeft daarnaast ook verschillende gezondheidsvoordelen. De eerste aanduidingen van onvoldoende waterinname zijn het opkomen van dorstgevoel en een droge keel. Ook donkere urine, hoofdpijn, hongergevoel, vermoeidheid, concentratieverlies, slechte adem, droge huid en constipatie kunnen op watertekort wijzen. Drink je jarenlang geen water dan kunnen daar zelfs maag-, rug- en gewrichtsklachten of zwaarlijvigheid bijkomen. Deze symptomen worden doorgaans door weinig mensen in verband gebracht met een te lage inname van water.

Maar hoeveel water drink je nu best per dag? Voor de meeste mensen is een volume tussen 1,5 en 2 liter ideaal. In dit geval praten we over water alleen en niet over dranken die suiker, alcohol, cafeïne of chemische stoffen bevatten. Die laatste dranken kunnen je lichaam niet voldoende hydrateren. Koffie, (zwarte) thee en alcohol zorgen er net voor dat je lichaam meer water verliest. Je moet deze dranken daarom niet laten, maar je neemt wel best een extra glas water als je bijvoorbeeld een kop koffie drinkt. Een deel van je dagelijkse behoefte aan water kan je ook uit fruit en groenten halen. Mannen zweten meer en hebben doorgaans meer water nodig. Kinderen hebben ook meer vocht nodig dan volwassenen. Ouderen vergeten vaak te drinken, omdat ze geen dorst hebben. Dat laatste is nochtans vaak een teken van dehydratie, want als je lange tijd te weinig water drinkt, verdwijnt je dorst. Als je een tijd weer voldoende water drinkt, zal je dorstgevoel terug komen. Omdat smaak ook belangrijk is, kies je best water dat je lekker vindt. We hebben circa 30 ml water per kilogram lichaamsgewicht nodig, dus wie meer weegt, moet doorgaans meer drinken. Als je veel sport of als het warm is, moet je natuurlijk ook meer drinken, omdat je dan via je ademhaling en zweet extra veel water verliest. Maar te veel drinken is ook niet goed en kan zelfs schadelijk zijn. Het is vooral ook een kwestie van naar je lichaam te luisteren en doen wat goed voor je voelt. In de juiste dosering is water het beste medicijn. Drinken doe je best buiten de maaltijden. Als je tijdens de maaltijd drinkt, loop je het risico je maagsappen te verdunnen en zo je vertering te bemoeilijken. Als je toch dorst hebt tijdens het eten, drink dan zuiver water met kleine slokjes. De dag beginnen met een glas water zou de vertering helpen en verstopping voorkomen. En als je zelf al voldoende drinkt, vergeet dan ook zeker je huisdier niet.

Wie teveel water drinkt, kan de ionenbalans in zijn lichaam verstoren. Watervergiftiging komt in de praktijk vrijwel alleen voor bij atleten die tijdens een wedstrijd veel zweten en daarna in een keer liters water drinken. De kans dat je een watervergiftiging oploopt door teveel te drinken, is dus nogal klein. Voldoende drinken blijft dus de boodschap.

Drink je fit

Voldoende water drinken is een belangrijk element voor elke gezonde afslankmethode of om overgewicht te voorkomen. Ons lichaam heeft water nodig om vetten te kunnen verbranden. Is er niet genoeg water aanwezig dan zal ons lichaam eerder geneigd zijn de eiwitreserves van onze spieren aan te spreken. Spieren willen we liever niet kwijt, want zij maken ons lichaam net strak en stevig. Het kwijtraken van overtollig vet, geeft ons ook de mogelijkheid meer gifstoffen af te drijven, want gifstoffen slaan op in vet. Wil je je gewicht naar beneden brengen, drink dan niet alleen veel water, maar eet ook veel sappig voedsel, zoals groenten en fruit. Ze bevatten veel water en geven een sneller gevoel van verzadiging dan het drinken van water alleen. Bovendien bevatten ze veel vitaminen en mineralen en weinig calorieën. Voor de maaltijd een glas water drinken zou ook maken dat je minder gaat eten. Water maakt niet alleen slanker, maar ook mooier. Water drijft onzuiverheden naar buiten, en verhindert het ontstaan van ontstekingen, zoals huiduitslag, puistjes of eczeem. Water houdt van binnenuit de huid soepel, zuiver en jong. Huidcrèmes smeren alleen is dus zeker niet voldoende.



Zuiver water

Water drinken is gezond, maar welk soort water drink je nu best? Grofweg gezien kan je kiezen tussen kraantjeswater of flessenwater. Kraantjeswater is een pak goedkoper dan flessenwater en is in België veilig om te drinken. Het is ook milieuvriendelijk, want je spaart heel wat plastic of glazen flessen uit. Kraantjeswater wordt op zo’n zestig chemische parameters gecontroleerd, waaronder de temperatuur, zuurtegraad, calcium, ammonium- en nitraatgehalte en verschillende vervuilende stoffen. Het wordt door waterzuiveringsmaatschappijen gemaakt uit oppervlaktewater of grondwater. Door het kraantjeswater op zestig parameters te controleren, worden heel wat giftige stoffen eruit gehaald, maar momenteel kunnen waterzuiveringsmaatschappijen met de gebruikte methoden niet alle vervuilende stoffen uit het water halen. Vreemd genoeg wordt mineraal- of bronwater dat je in flessen vindt veel minder streng beoordeeld dan kraantjeswater, al wordt ervan uitgegaan dat de concentratie van giftige stoffen in de meeste mineraalwaters laag is, omdat het water vaak uit diepere grondlagen komt. Omdat kraantjeswater strikter gecontroleerd wordt, is het een goede keuze boven flessenwater. Heel wat mensen kopen mineraalwater omwille van een hoog gehalte aan mineralen. Afhankelijk van verschillende factoren kunnen we nochtans niet al deze anorganische mineralen goed uit water opnemen. We kunnen doorgaans beter mineralen opnemen uit onze voeding, omdat ze van organische oorsprong zijn. Dat betekent dat ze met koolstofverbindingen in moleculen gebonden zijn. Onze behoefte aan mineralen moeten we dus in de eerste plaats uit fruit en groenten halen. Er zijn aanwijzingen dat waters met een heel hoog mineraalgehalte ons lichaam kunnen belasten, omdat het lichaam teveel aan mineralen niet kan verwerken en opslaat. Wie zweert bij mineraalwater, kiest beter voor een mineraalarm merk (droogrest <-60 mg/liter) en wisselt best af. Op het etiket van mineraalwater vind je informatie over de samenstelling van mineralen en over de aanwezigheid van stoffen die onder een bepaalde limiet moeten blijven zoals nitraten en sulfaten. Mineraalwater koop je ook beter in glas dan plastic. Het is niet helemaal duidelijk of glas beter is voor het milieu, maar voor de gezondheid lijkt glas beter omdat er uit plastic flessen wel eens schadelijke stoffen durven migreren naar het water. Bevalt de smaak of geur van kraantjeswater je niet, dan kan het helpen het water eerst een tijdje in de koelkast te zetten in een glazen karaf of fles.

Wil je hogere kwaliteitseisen voor je water – minder giftige stoffen en minder geur- en smaakverstorende stoffen – dan kan je thuis zelf je water extra zuiveren. Op die manier kan je meer kalk, chloor, zware metalen, nitraten en pesticiden uit je kraantjeswater verwijderen. Er bestaan verschillende systemen om je water zuiverder te krijgen, zoals waterfilterkannen, destillatie, het gebruik van actieve koolfilters of omgekeerde osmose. In de meeste natuurvoedingswinkels kan je terecht voor waterfilterkannen met vervangbare filterpatronen. Dit systeem haalt een groot deel van de onzuiverheden uit het water. Je proeft en ziet ook het verschil! Het water is zachter van smaak en bij gebruik voor een kopje koffie of thee heb je geen last meer van dat kalklaagje bovenop de drank. En omdat filterpatronen vaak recycleerbaar zijn, is het ook een milieuvriendelijke oplossing. Omgekeerde osmose haalt tot 99 procent van alle schadelijke stoffen uit het water, doordat het water door een ultrafijne membraan stroomt waar behalve de watermoleculen niet veel andere stoffen doorheen kunnen. Zelfs hormonen, chemicaliën en medicijnresten kan je ermee wegfilteren. Steeds meer gezinnen, maar ook cursuscentra en bedrijven willen zuiver drinkwater aanbieden. Een systeem met omgekeerde osmose is hiervoor een mogelijke oplossing. Het wordt onder de spoelbak geïnstalleerd en kan bij verhuis gewoon worden meegenomen.



Het blauwe goud

De aarde is voor bijna zeventig procent met water bedekt en toch wordt er toenemend geklaagd over waterschaarste. Water is een basisproduct dat een luxeproduct wordt en wordt daarom ook wel het blauwe goud genoemd, als tegenhanger van het vroegere zwarte goud, petroleum. De reden van de toenemende waterschaarste is dat het grootste deel van het water op aarde zich in oceanen bevindt. Zeewater is zo zout dat het niet drinkbaar is, al kan het theoretisch wel van zouten worden ontdaan. Slechts zo’n drie procent van het water op aarde is drinkbaar. Dat zou voldoende zijn voor de hele mensheid, alleen bevindt zich het grootste deel van dat water onbereikbaar in gletsjers, de poolkappen en diepgelegen grondwatervoorraden. Slechts 0,3 procent van het drinkbare water bevindt zich in meren, rivieren, beken en vijvers en kan door de mens worden gebruikt. Alsof dat nog niet voldoende is, zijn de watervoorraden ongelijk verdeeld. Sommige regio’s hebben weinig natuurlijke watervoorraden en zien weinig neerslag. Indien die landen arm zijn en geen water kunnen importeren of ontzouten, moeten hun inwoners het met heel wat minder water stellen, dat vaak ook van slechte kwaliteit is. In ontwikkelingslanden heeft iets meer dan een miljard mensen geen toegang tot zuiver drinkwater. Dagelijks sterven tot 30.000 mensen door gebrek aan zuiver water, elke acht seconden is daar een kind bij. In de minst ontwikkelde landen wordt de kindersterfte voor dertig tot vijftig procent veroorzaakt door een gebrek aan zuiver water. Terwijl een Vlaming per dag gemiddeld bijna 110 liter water gebruikt, is dat in India gemiddeld slechts 25 liter water per dag. In de Verenigde Staten ligt het gemiddelde watergebruik per inwoner met 300 liter per dag het hoogst. Het watertekort wordt alleen maar erger met de almaar groeiende bevolking. De opwarming van de aarde doet gletsjers en permafrostbodems smelten, waarvan het zoetwater wegsijpelt naar de zee waar het voorgoed verloren is voor consumptie. De landbouw is je grootste slokop, gevolgd door industrie en huishoudens.



Duurzaam omgaan met water

Water is kostbaar en vereist dat we er behoedzaam mee omgaan. We gebruiken met zijn allen in de westerse wereld te veel water. Door een aantal eenvoudige tips te volgen, kunnen we ons gemiddeld dagelijkse waterverbruik van 110 liter al snel verlagen. Het is ondertussen al erg gekend dat douchen veel minder water gebruikt dan het nemen van een bad. Het laten vollopen van een bad vraagt 100 tot 150 liter water. Met dat water kan je minstens driemaal een douche nemen. Door een spaardouchekop te gebruiken, bespaar je nog meer water. Wanneer je je inzeept tijdens het douchen, het wassen van je handen of het scheren, doe dan de kraan dicht. Per minuut dat je de kraan nodeloos laat stromen, kan je immers tot vijf liter water verspillen. Bij het tandenpoetsen gebruik je ook beter een bekertje en laat je de kraan niet onnodig stromen. Voor het toilet gebruiken we dagelijks zo’n 30 liter van ons dagelijks water of zo’n zes à negen liter per spoelbeurt. Er bestaan verschillende systemen, zoals een spaarspoeltoets of een kleinere inhoud van de stortbak, die je toiletgebruik zuiniger kunnen maken. Door regenwater op te vangen, kan je het gebruiken voor bepaalde huishoudelijke toepassingen zoals toilet en wasmachine, om te poetsen, voor het begieten van tuin- en kamerplanten. Ook het gebruik van zuinige wasmachines en vaatwassers zou langzaam moeten ingeburgerd zijn. Je wast best pas als je een volle wasmachine hebt en bij een zo laag mogelijke temperatuur. Je wagen schoonmaken met emmer en spons verbruikt ook heel wat minder water dan als je de tuinslang gebruikt. Teveel afgetapt leidingwater, bijvoorbeeld als je veel koud water laat stromen vooraleer het warm water eraan komt, kan je opvangen en gebruiken voor je planten. Al deze besparingen zijn niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor je waterfactuur.

Het is misschien minder gekend, maar ook je voedingswijze bepaalt je watergebruik. Landbouw is de grootste gebruiker van water en binnen de landbouw vereist de veeteelt het meeste water. Het gaat hierbij om drinkwater voor de dieren, reinigingswater van onder andere de stallen, water voor de teelt van veevoedergewassen, en water dat tijdens de vleesverwerking wordt gebruikt. Zo zou de productie van een kg dierlijke eiwitten doorgaans honderdmaal meer water vereisen dan de productie van een kg plantaardige eiwitten. Voor een kilogram rundvlees is minstens 16.000 liter water nodig, terwijl dat voor sojabonen 2000 liter is, voor tarwe 900 liter en voor aardappelen 500 liter. Voor de productie van een kop verse koffie is 140 liter water nodig. Door anders en plantaardiger te eten, kan je dus heel wat water besparen.



Helend water

Water heeft in diverse wereldgodsdiensten en filosofieën een speciale betekenis. Voor de Hindoes is er de heilige rivier Ganges en de moslims hebben de heilige ZemZem-bron in Mekka. Maar ook in het Christendom speelt water een belangrijke rol. Voor christenen begint het leven met water, als ze na de geboorte gedoopt worden. Water wordt ook vaak helende eigenschappen toegeschreven. Alom bekend is het heilige water van Lourdes, dat heel wat gelovigen op miraculeuze wijze zou hebben genezen. Later ontwikkelden zich kuuroorden in plaatsen waar een heilzaam water opborrelde. Het water wordt er vandaag de dag nog aangewend voor de behandeling van bepaalde klachten. Vandaag bestaan er naast de traditionele kuuroorden heel wat wellnescentra en spa’s die eerder op ontspanning en algemene fitheid mikken dan op het genezen van bepaalde klachten. Water en waterrijke sappen spelen er vaak een belangrijke rol in de ontgiftingsen afslankprogramma’s.

Volgens Masaru Emoto heeft water een geheugen waardoor het bepaalde informatie zoals trillingen kan vasthouden. De vorm van de ijskristallen na het invriezen van water zou daarbij bepaald worden door de kwaliteit van de vibraties, zoals positieve of negatieve gedachten, woorden of muziek, waar het water voor het invriezen aan blootstond. Goede vibraties zouden mooie ijskristallen opleveren. Er is binnen de wetenschappelijke wereld veel discussie. Dr. Emoto zegt zelf dat zijn theorie momenteel nog geen wetenschap is. Het geheugen van water zou ook de werking van homeopathische middelen, waarbij een bepaalde stof zodanig verdund is in water dat je het geen werkzame eigenschappen meer zou toeschrijven, kunnen verklaren. Ook het zogenaamde vitaliseren of energetiseren van water is hierop gebaseerd. In normaal kraanwater zou negatieve informatie in het water aanwezig zijn waarop we reageren. Deze negatieve informatie, bijvoorbeeld door vervuilende stoffen zou volgens de theorie ook na verwijderen door waterzuivering nog in het geheugen van het water aanwezig zijn. Door het water te vitaliseren zou het opnieuw zuiver kunnen worden gemaakt. Er bestaan toestellen om je water te vitaliseren die je op de waterleiding thuis kan aansluiten.

Helga D’Havé



Tips

De BRITA-drinkwekker helpt je eraan herinneren om regelmatig een glas water te drinken. Het laat je bovendien weten hoeveel je gedurende de dag al gedronken hebt. De BRITA-drinkwekker is eenvoudig te installeren op je computer (Windows XP of Vista). Je kan hem downloaden op www.brita.be

Emoto geeft op vrijdag 13/11 een voordracht tijdens een colloquium, dat wordt georganiseerd door de Universiteit Gent. Info: www.essenceofwater. ugent.be Op 15/11 zal hij aanwezig zijn op de Energetische Zondag in Flanders
Expo. Info: www.synergio.be

Met dank aan Jessica Daniëls van de Haa2ooH-waterconsulenten
- www.haa2ooh.be

Overige bronnen
- MYLife (Duits blad)
- www.waterloketvlaanderen.be

Paru dans l'Agenda Plus N° de